‘De integrale aanpak komt de hulpverlening aan onze inwoners ten goede’

In het sociaal domein komt een probleem vaak niet alleen. Maar hoe geef je inwoners met meervoudige problematiek de hulp die ze nodig hebben? Marieke Lucassen, projectleider integrale toegang Sociaal Domein bij de gemeente Schagen, vertelt hoe haar gemeente grip houdt op sociale regie. ‘We kunnen de benodigde zorg nu beter in gang zetten.’

Welke stappen heeft uw gemeente genomen in het proces van de decentralisaties?

“Onze stip op de horizon was dat we volledig integraal wilden werken en in eigen beheer werkzaamheden wilden doen met een wijkteam van generalisten. Vroeger waren er meer schotten. Jeugdzorg viel nog niet onder de gemeente en er was afzonderlijke schuldhulpverlening. En er was een ISD. Voor de invoering van de 3D waren het meer eilandjes.

Eenvoudige vragen wilden we zo veel mogelijk via de digitale kanalen afvangen, zodat we meer tijd hebben voor de complexere aanvragen. De online mogelijkheden hebben we via folders en advertenties en op onze website onder de aandacht gebracht.”

Worden er wijkteams ingezet? Wat is hun rol?

“Ja, in Schagen hebben we vier wijkteams. Die zijn samengesteld uit schuldhulpverlening, zorg en jeugdzorg, sociale activering en jongerenwerkers. Sinds juli zitten er ook consulenten van werk en inkomen in en ook de leerplicht valt eronder. We hanteren het ‘click-call-face’-principe: mensen zoeken eerst zelf online het antwoord, komend ze er niet uit dan kunnen ze bellen, en pas als dat niet volstaat volgt een fysieke afspraak.

Digitale of telefonische vragen komen eerst binnen bij ons sociaal telefoonteam. Zij doen de eerste uitvraag en kijken of zij degene kunnen helpen. Zo nodig zetten ze de hulpvraag door naar het wijkteam. Gaat het om een eenvoudige vervolgaanvraag voor een rolstoel of betreft het complexere problemen?

Het sociaal telefoonteam is het toegangspunt tot het sociaal domein. Zij fungeren als een eerste filter, als alle vragen direct bij het wijkteam zouden belanden, worden ze overvraagd.

Het team bestaat uit generalisten met ieder hun eigen specialisme, zoals Wmo of Jeugdwet of schuldhulpverlening, het T-profiel. Wijkteams doen aan intervisie om cases te bespreken. Zijn er in een casus meerdere consulenten nodig? Hoe pakken we het aan? Alle dienstverleners in onze teams zijn in dienst van de gemeente. Er zitten dus geen hulpverleners in van zorginstellingen.”

Hoe positioneert de gemeente de inwoner in het kader van regievoering?

“Al in het keukentafelgesprek maken we duidelijk dat inwoners zelf verantwoordelijk zijn voor hun hulpverlening. Waar mogelijk laten we ze zelf de regie voeren. We bespreken wat de gemeente voor iemand kan betekenen en wat iemand zelf kan doen. Kan de omgeving misschien een rol spelen? Is er extra hulp nodig, dan ondersteunt de gemeente.

We proberen zoveel mogelijk de eigen kracht en mogelijkheden van mensen aan te spreken. Hiervoor gebruiken wij ook het portaal Mijn Regie op onze website. Mensen kunnen daar allerlei zaken inzien, zoals contactmomenten en afspraken, ook kunnen ze er het verslag van het keukentafelgesprek accorderen. Wat digitaal kan, doen we digitaal. Daarom hebben we daarnaast de online module Mijn Inkomen, voor aanvragen voor werk en inkomen, uitkeringsspecificaties en het doorgeven van wijzigingen.”

“De nieuwe werkwijze komt de hulpverlening aan onze inwoners ten goede.”

Marieke Lucassen Projectleider integrale toegang Sociaal Domein bij de gemeente Schagen

Op welke wijze hanteert de gemeente een integrale werkwijze?

“Vlak na de 3D had niemand helder voor ogen hoe het eruit zou komen te zien. Nu het stof is neergedwarreld, ontstaat er wat meer ademruimte om door te ontwikkelen en puntjes op de i te zetten. De kern blijft dat iedereen de zorg krijgt die hij nodig heeft. Het verschil is dat inwoners met een hulpvraag vroeger naar de gemeente kwamen, terwijl nu het wijkteam naar de inwoner gaat.

Inwoners hebben nu ook te maken met minder contactpersonen. Veel handiger en ook prettig voor de inwoner. Omgekeerd heeft de gemeente dankzij de integrale aanpak voortaan een compleet beeld van iemands situatie: alle signalen komen op één plek terecht, in onze regieapplicatie. Daardoor kunnen we de benodigde zorg beter in gang zetten. De nieuwe werkwijze in het sociaal domein komt dus de hulpverlening aan inwoners ten goede. De integrale aanpak van hulpverlening was een goede zet.

Elke gemeente heeft het weer anders ingeregeld. In sommige gemeenten zit er een klantcontactcentrum tussen, andere hebben het wijkteam uitbesteed. De meeste gemeenten werken wel met wijkteams, maar de vorm en samenstelling verschillen. Wij kiezen bewust voor een regierol en vinden het belangrijk dat het wijkteammedewerkers in dienst zijn van de gemeente.”

Zijn er ontwikkelingen op het gebied van regionale samenwerking of fusies?

“Met Den Helder en Texel werken we samen op het gebied van zorginkoop. Wat betreft sociale regie werken we niet samen met andere gemeenten. Wel laten we graag ketenpartners aansluiten op Suite4Sociale Regie, zoals huisartsen en jeugdartsen, mits er voldoende privacywaarborgen zijn. Als je meldingen wilt doorzetten naar de huisarts, moet die bijvoorbeeld niet de hele personenlijst te zien krijgen. De juiste autorisaties zijn essentieel. We vinden de privacy van onze inwoners erg belangrijk.”

“Vroeger kwamen inwoners met een hulpvraag naar de gemeente, nu komen wij naar hen”

Hoe gebruikt Schagen Suite4Sociale Regie?

"Met Den Helder en Texel werken we samen op het gebied van zorginkoop. Wat betreft sociale regie werken we niet samen met andere gemeenten. Wel laten we graag ketenpartners aansluiten op Suite4Sociale Regie, zoals huisartsen en jeugdartsen, mits er voldoende privacywaarborgen zijn. Als je meldingen wilt doorzetten naar de huisarts, moet die bijvoorbeeld niet de hele personenlijst te zien krijgen. De juiste autorisaties zijn essentieel. We vinden de privacy van onze inwoners erg belangrijk.”